Τι είναι τα όρια;
Τα όρια είναι οι «κανόνες» που βάζει κάθε άτομο για τον εαυτό του και για το πώς θέλει να σχετίζεται με τους γύρω του. Είναι λοιπόν «κόκκινες γραμμές» για το τι είναι εντάξει για το άτομο και τι όχι. Χαρακτηριστικότερα παραδείγματα αποτελούν το πώς θέλει κάποιος να του μιλάνε, τι είναι πρόθυμος να δεχτεί και τι όχι, καθώς και τι είναι διατεθειμένος να κάνει και τι όχι.
Τα όρια δεν αποτελούν κάποιο είδος απειλής ή εκδίκησης. Αντιθέτως, τα όρια είναι ένας υγιής τρόπος συσχετισμού. Το βασικό συστατικό επιτυχίας πολλών σχέσεων είναι τα όρια. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται μια ισορροπία ανάμεσα στα μέλη που αποτελούν μια σχέση.
Γιατί δυσκολεύεστε να θέσετε όρια;
Πολύ συχνά, οι άνθρωποι ανατρέφονται με την νοοτροπία του «people pleasing». Πρόκειται για ένα φαινόμενο που ξεκινά στο οικογενειακό πλαίσιο και είναι αναμφίβολα τοξικό και επιζήμιο. Πολλοί άνθρωποι νιώθουν υποχρεωμένοι να ευχαριστούν τους γύρω τους και γι αυτό δεν βάζουν όρια. Έτσι μένουν ανικανοποίητες οι ανάγκες τους, καθώς πρωταρχικό τους μέλημα είναι να καλύψουν τις ανάγκες των άλλων. Η επιθυμία τους να είναι αρεστοί είναι τόσο μεγάλη, που δεν λένε ποτέ όχι και δεν εκφράζουν ποτέ τις επιθυμίες τους. Με αυτό τον τρόπο, γίνονται πάντα συγκαταβατικοί και καταπιεσμένοι.
Πώς μπορείτε να καταλάβετε ότι κάποιος παραβιάζει τα όριά σας:
1. Παίρνει αποφάσεις για εσάς χωρίς να σας ρωτήσει.
2. Εμφανίζεται στο σπίτι σας χωρίς πρόσκληση.
3. Σας πιέζει να σκέφτεστε όπως εσείς.
4. Παραβιάζει την ιδιωτικότητά σας.
5. Χρησιμοποιεί τα προσωπικά σας αντικείμενα χωρίς την άδειά σας.
6. Μοιράζεται τα μυστικά σας.
7. Υποθέτει ότι ορισμένα πράγματα θα γίνουν χωρίς πρώτα να διευκρινίζει το τι ζητάει.
8. Φέρνουμε στη συζήτηση θέματα που έχετε δηλώσει ότι δεν επιθυμείτε να συζητήσετε.
9. Μένει στο σπίτι σας χωρίς να ρωτήσετε.
10. Αρνείται και παραποιεί τα γεγονότα/την πραγματικότητα παρουσιάζοντάς τα αντίστροφα, προκειμένου να σας αποπροσανατολίσει. Ο ορισμός αυτής της πρακτικής, ονομάζεται gaslighting.
Πώς να θέσω όρια;
Αρχικά, προκειμένου να θέσετε ένα όριο πρέπει πρώτα να το δημιουργήσετε.
Πώς δημιουργώ ένα όριο;
Χρειάζεται να σκεφτείτε στις σχέσεις σας τι πάει καλά και τι όχι, τι σας δυσκολεύει και τι χρειάζεστε. Πώς αισθάνεστε σε αυτή την κατάσταση; Νιώθετε άγχος, θυμό, απειλή;
Αυτός είναι ένας τρόπος με τον οποίο μπορείτε να εντοπίσετε ποιές αλλαγές θα ήταν ωφέλιμες για εσάς. Οπότε σε αυτή την περίπτωση έρχεστε σε επαφή με το γιατί είναι σημαντικό για εσάς να αλλάξετε στον τρόπο που σχετίζεστε με αυτό τον άνθρωπο.
Επικοινωνώντας τα όρια με τους άλλους
Το επόμενο που χρειάζεται να κάνετε, είναι να επικοινωνήσετε στους άλλους τα όριά σας. Εδώ χρειάζεται να είστε ξεκάθαροι, ευθείς και συνάμα ευγενικοί.
Να θυμάστε πως το «όχι» είναι μια πλήρης και ολοκληρωμένη πρόταση και δε χρειάζεται εξηγήσεις, αν δε θέλετε να μπείτε σε αυτό.
Για τα όριά σας δε χρειάζεται να ζητάτε συγγνώμη.
Είναι απολύτως επιτρεπτό να λέτε όχι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δε νοιάζεστε ή ότι δεν είστε άξιοι αγάπης.
Mερικά παραδείγματα για το πώς μπορείτε με ευγενικό τρόπο να επικοινωνήσετε τα όριά σας:
1. Ενδιαφέρομαι πραγματικά για εσένα, αλλά αισθάνομαι πως δε μπορώ να σε βοηθήσω σε αυτό το θέμα.
2. Δε μπορώ να σε στηρίξω οικονομικά, αλλά είμαι πρόθυμη/ος να σε στηρίξω με κάποιον άλλο τρόπο.
3. Χρειάζεται να επανεκτιμήσουμε τον τρόπο που επικοινωνούμε, γιατί φαίνεται πως δε λειτουργεί για κανέναν από τους δυο μας.
4. Σε ευχαριστώ για την πρόσκληση, αλλά δεν είμαι διαθέσιμος/η.
5. Ξέρω πως με αγαπάς και ότι θέλεις το καλό μου. Θα προτιμούσα να με στηρίζεις με το να με ακούς και όχι να μου δίνεις συμβουλές. Αυτό χρειάζομαι τώρα.
6. Αυτό που μου λες ακούγεται αρκετά δύσκολο. Θα ήθελα να σε βοηθήσω, αλλά νομίζω ότι το συγκεκριμένο ζήτημα είναι καλύτερα να το συζητήσεις με κάποιον ειδικό.
7. Δε νιώθω έτοιμος/η να μιλήσω για αυτό το θέμα ακόμη. Θέλω σε πρώτη φάση να το επεξεργαστώ μόνος/η μου.
8. Αυτό φαίνεται να είναι ένα θέμα πάνω στο οποίο διαφωνούμε. Θα ήταν καλύτερα να συμφωνήσουμε απλά στο ότι διαφωνούμε.
9. Αν αισθάνεσαι αναστατωμένος/η με κάτι, προτιμώ να μου μιλήσεις από το να το κρατάς μέσα σου.
10. Όταν μοιράζομαι κάτι μαζί σου, θέλω να μένει μεταξύ μας και όχι να το συζητάς με άλλους.
Είναι πολύ σημαντικό να εμμένετε συνειδητά στα όριά σας και να τα επικοινωνείτε όσο συχνά χρειάζεται στους γύρω σας. Σκοπός είναι να παγιωθούν με το χρόνο και να γίνουν κατανοητά από τις σχέσεις σας.
ΠΗΓΗ:psychologos.care
