Πολλές φορές δεν τρώμε μόνο για να χορτάσουμε τη βιολογική μας πείνα. Το «συναισθηματικό» φαγητό είναι η πιο κοντινή και προσιτή μορφή εκτόνωσης. Οι περισσότεροι μάλιστα δεν αντιλαμβάνονται ότι η πείνα τους είναι συναισθηματική και όχι βιολογική.
Η στροφή στο συναισθηματικό φαγητό, όπως εξηγούν οι ειδικοί, προσφέρει παρηγοριά και για λίγο μας αποσπά από τις δυσάρεστες σκέψεις και τα συναισθήματα που μας βαραίνουν. Πρόκειται όμως για μια πρόσκαιρη ανακούφιση, που τελικά μπορεί να μας φορτώσει με ένα επιπλέον πρόβλημα, αυτό των περιττών κιλών.
Το πρώτο βήμα για να ξεπεράσουμε τη συναισθηματική πείνα είναι να συνειδητοποιήσουμε τον ρόλο που παίζει το φαγητό στη ζωή μας.
Ο φαύλος κύκλος της συναισθηματικής κατανάλωσης τροφής είναι πιθανό να σπάσει πιο εύκολα εφόσον καταγράψουμε αναλυτικά τις διατροφικές μας συμπεριφορές σε ένα ημερολόγιο για ένα χρονικό διάστημα δύο εβδομάδων. Με αυτόν τον τρόπο θα αντιληφθούμε πότε και κάτω από ποια συναισθηματική κατάσταση τρώμε περισσότερο (π.χ. όταν είμαστε πιεσμένοι, στενοχωρημένοι, όταν πλήττουμε) και θα μπορέσουμε να λάβουμε τα αναγκαία μέτρα.
Εάν αναγνωρίσουμε τα συναισθηματικά κενά που προσπαθούμε να καλύψουμε τρώγοντας, θα μπορέσουμε να τα διαχειριστούμε με διαφορετικό τρόπο. Δεν πρόκειται για μια εύκολη διαδικασία. Πρέπει να παλέψουμε με τον ίδιο μας τον εαυτό και τον τρόπο που έχει μάθει να αντιδρά όταν βρίσκεται σε συναισθηματική πίεση.
Το συναισθηματικό κενό που επιθυμούμε να καλύψουμε τρώγοντας σημαίνει ότι ορισμένες συναισθηματικές μας ανάγκες δεν ικανοποιούνται. Είναι απαραίτητο, λοιπόν, να εστιάσουμε σε αυτό που πιστεύουμε ότι μας λείπει πραγματικά και να προσπαθήσουμε να το αναπληρώσουμε.
Το σημαντικό είναι να καταφέρουμε να αποσπάσουμε το μυαλό μας τις κρίσιμες στιγμές. Δεν είναι δυνατόν να κόψουμε «μαχαίρι» το παρηγορητικό φαγητό, στο οποίο έχουμε μάθει να καταφεύγουμε όποτε η ψυχική μας κατάσταση διαταράσσεται. Πρέπει, λοιπόν, να προσπαθήσουμε να τροποποιήσουμε σταδιακά τον τρόπο διατροφής μας.
Το φαγητό γίνεται όλο και πιο συναισθηματικό όσο περισσότερα προβλήματα συσσωρεύονται στη ζωή μας και συναισθανόμαστε ότι οι βαθύτερες ανάγκες και επιθυμίες μας παραμένουν ανικανοποίητες. Οι ειδικοί προτείνουν την ιεράρχηση των αναγκών μας και την πιο ψύχραιμη αξιολόγηση της κατάστασης την οποία βιώνουμε.
Βιολογική ή συναισθηματική πείνα;
Η βιολογική πείνα
Έρχεται σταδιακά. Πεινάμε μεν, αλλά μπορούμε να περιμένουμε λίγο μέχρι να φάμε. !
Θέλουμε να φάμε, αλλά όχι απαραιτήτως κάτι συγκεκριμένο. Είμαστε ανοιχτοί σε επιλογές. Εμφανίζεται όταν έχουν περάσει κάποιες ώρες από το τελευταίο μας γεύμα.
Τρώμε συνειδητά, έχοντας επίγνωση του τι και πόσο καταναλώνουμε.
Προτιμάμε να την ικανοποιήσουμε στο τραπέζι με παρέα.
Νιώθουμε χορτάτοι και ευχαριστημένοι μετά το γεύμα.
Η συναισθηματική πείνα
Εμφανίζεται ξαφνικά.
Το μυαλό μας ζητάει οπωσδήποτε κάτι συγκεκριμένο, π.χ. σοκολάτα ή πίτσα.
Εκδηλώνεται ορμητικά, π.χ. μετά από έναν καβγά, μια είδηση που μας αναστάτωσε, μια επαγγελματική διένεξη.
Καταπίνουμε τις μπουκιές ασυναίσθητα. Δεν μπορούμε να σταματήσουμε, ακόμη και αν το στομάχι μας έχει γεμίσει.
Ορμάμε στο φαγητό όταν είμαστε μόνοι μας. Δεν θέλουμε μάρτυρες της συμπεριφοράς μας.
Αισθανόμαστε ενοχές για όσα έχουμε καταναλώσει.