Reality Shows: H κατρακύλα της κοινωνίας

  Δεν υπάρχει εμπορική τηλεόραση που να μην έχει στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα της κάποιο reality show ή κάτι το ανάλογο.

Το σκεπτικό αυτών των εκπομπών είναι απλό. Τίποτα δεν προκαλεί περισσότερο την περιέργεια του μέσου ανθρώπου από το να μαθαίνει τα μυστικά και τα προβλήματα των διπλανών του.

Στην ουσία αυτές οι εκπομπές δεν κάνουν άλλο από το να μετατρέπουν σε τηλεοπτικό θέαμα, προσωπικά προβλήματα και ιστορίες καθημερινής τρέλας. Συνήθως το κόστος παραγωγής τους είναι χαμηλό και η τηλεθέαση εγγυημένη, οπότε η δουλειά για τους δημιουργούς, είναι σίγουρη και κερδοφόρα.

  Για ποιο λόγο όμως αυτού του είδους οι εκπομπές έχουν τόσο υψηλή τηλεθέαση;

Καταρχήν πρόκειται για απλά και εύπεπτα προγράμματα, τα οποία δεν απαιτούν ιδιαίτερη σκέψη αλλά ούτε και μεγάλη προσοχή από αυτούς που τα βλέπουν.

Δεν είναι λίγοι οι τηλεθεατές που σε σχετικές έρευνες έχουν δηλώσει, ότι παρακολουθούν κάποιο realityshow, προκειμένου να χαλαρώσουν και να ξεχάσουν για λίγο τα προβλήματα τους.

Ορισμένοι ειδικοί θεωρούν ότι η επιτυχία αυτών των προγραμμάτων οφείλεται στο γεγονός ότι, ο θεατής βλέποντας την «διαπόμπευση» του εμφανιζόμενου στην εκπομπή, αισθάνεται κατά κάποιον τρόπο καλύτερα που ο ίδιος δεν έχει την ανάγκη να καταφύγει στην τηλεόραση προκειμένου να λύσει τα προβλήματά του.

  Σε μια εποχή όπου γίνεται τόσος λόγος για την ανάγκη της προστασίας τηςprivacy, όλο και περισσότεροι άνθρωποι εμφανίζονται διατεθειμένοι να θυσιάσουν το δικαίωμα στο απόρρητο της ιδιωτικής τους ζωής και στην αξιοπρέπεια, προκειμένου να εμφανιστούν σε κάποιο τηλεoπτικό σόου.

Οι ίδιοι οι συμμετέχοντες ομολογούν συχνά ότι καταφεύγουν στην τάδε ή στην δείνα εκπομπή επειδή δεν έχουν που αλλού να απευθυνθούν. Άρα, δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι, όσο μεγαλύτερη είναι η μοναξιά και η απελπισία ενός ανθρώπου, τόσο πιο εύκολα δέχεται να εμφανιστεί σε κάποιο reality show.

Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι όλη αυτή η δημοσιοποίηση των προσωπικών καταστάσεων αντί να βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους, τους απομονώνει και τους περιθωριοποιεί ακόμη περισσότερο.

  Η θεματολογία και η αισθητική των reality έχουν προκαλέσει τις αντιδράσεις πολλών οργανώσεων οι οποίες διαμαρτύρονται για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται και παρουσιάζονται τα προσωπικά δράματα κάποιων ανθρώπων.

Ο εξευτελισμός της προσωπικότητάς και η γελοιοποίηση των «φιλοξενουμένων» στα τηλεοπτικά στούντιο, δημιουργεί ακόμα περισσότερα προβλήματα στους ίδιους αλλά και στις οικογένειές τους.

Υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που εξαιτίας του διασυρμού που έχουν υποστεί από κάποια εκπομπή έχουν οδηγηθεί μέχρι και στην αυτοκτονία.

  Βέβαια, ο καθένας, είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του και για τις επιλογές του. Αυτός δεν σημαίνει όμως ότι πρέπει να μεταδίδεται οποιαδήποτε εκπομπή, όταν μάλιστα υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι μπορεί να αποδειχθεί επιζήμια, όχι μόνο γι΄αυτούς που εκτίθενται μέσω αυτής αλλά και για εκείνους που την παρακολουθούν.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχουν και ευπαθείς ομάδες οι οποίες έχουν ανάγκη από προστασία, όπως για παράδειγμα τα παιδιά, τα οποία, γίνονται καθημερινά παθητικοί δέκτες των αρνητικών μηνυμάτων που εμπεριέχονται στα διάφορα τηλεοπτικά προγράμματα.

  Η ελευθερία της τηλεόρασης και του τύπου είναι βασικές και απαράβατες αρχές της σύγχρονης δημοκρατίας.

Παράλληλα όμως, η θέσπιση και ο σεβασμός ενός σχετικού κώδικα δεοντολογίας, είναι απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου να διατηρηθεί σε ένα ικανοποιητικό και αξιοπρεπές επίπεδο, τόσο η ενημέρωση όσο και η ψυχαγωγία των πολιτών.

Αξιότιμοι κύριοι,

Τα τελευταία χρόνια παίζονται και στη χώρα μας με μεγάλη επιτυχία τηλεοπτικές εκπομπές γνωστές ως ριάλιτι-σόου που παραβιάζουν το ιδιωτικό άσυλο των ανθρωπών που συμμετέχουν σε αυτές και νομιμοποιούν την τακτική της παρακολούθησης και του ελέγχου της ιδιωτικής ζωής.

Επειδή πιστεύω ότι αυτές οι εκπομπές είναι πολύ επικίνδυνες,ειδικά για παιδιά και νεαρά άτομα,ανέλαβα τη πρωτοβουλία να σας στείλω αυτή την επιστολή διαμαρτυρόμενος για όσα συμβαίνουν σε αυτού του είδους τις εκπομπές.

Καταρχήν, παραβιάζονται βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των συμμετεχόντων και επιπλέον, εθίζονται οι πολίτες στην τακτική της παρακολούθησης από τις κάμερες. Κάμερες παντού και ανθρώπινες ζωές σε συνεχή παρακολούθηση.

Οι άνθρωποι εξευτελίζονται όταν δίνονται στη δημοσιότητα οι πιο προσωπικές στιγμές του, οι αδυναμίες, τα λάθη του και τα πάθη του.

Ένας «Μεγάλος Αδερφός» εποπτεύει και καταγράφει τα πάντα ακόμα και τις ιδιωτικές στιγμές,ενώ οι τηλεθεατές ικανοποιώντας το αίσθημα της περιέργειας για τη ζωή των άλλων μετατρέπονται σε ειδωνοβλεψίες που παρακολουθούν έγκλειστα πειραματόζωα ως θέαμα και ως ψυχαγωγία.

Έτσι, καταρρίπτονται και τα τελευταία προσχήματα ντροπής και αξιοπρέπειας, εξευτελίζεται η ανθρώπινη προσωπικότητα και εμπεδώνεται η κυριαρχία του χρήματος και του κέρδους ως απόλυτης αξίας.

Μια άλλη αρνητική επίδραση,εξίσου καθοριστική, είναι η αντίληψη και η νοοτροπία που διαμορφώνεται σε πολλούς νέους ότι μπορούν χωρίς κόπο και ουσιαστικά προσόντα να αποκτήσουν εύκολα και γρήγορα χρήματα καθώς και δημοσιότητα, πράγμα που βέβαια αποδεικνύεται μια μεγάλη αυταπάτη.

Σας καλώ λοιπόν να φανείται αντάξιοι του ρόλου σας και να εφαρμόσετε το νόμο που ισχύει σε τέτοιες περιπτώσεις και να παρέμβετε επιβάλλοντας τις απαραίτητες κυρώσεις ανά περίπτωση.

Είναι συχνή η υπέρβαση ορίων και μάλιστα σε ώρες που παρακολουθούν μικρά παιδιά.

Ποτέ δεν θα πρότεινα την κατάργηση αυτών των εκπομπών και την επιβολή λογοκρισίας, γιατί κάτι τέτοιο δε ταιριάζει σε μια δημοκρατική κοινωνία και βέβαια,στην κοινωνία του θεάματος.

Ωστόσο, πιστεύω οτι δικαιούσθε και οφείλετε να παρέμβετε, εκεί όπου παραβιάζονται δικαιώματα πολιτών συνταγματικά κατοχυρωμένα και θίγεται, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια-γι’αυτό άλλωστε δημιουργήθηκε και λειτουργεί ο θεσμός του ΕΡΣ.

Σας ευχαριστώ για τον χρόνο που διαθέσατε και ευελπιστώ ότι θα λάβετε υπόψη σας τους προβληματισμούς μου, γιατί πιστεύω ότι η δημοκρατία δεν σημαίνει να προβάλλεται η ασχήμια και η ηλιθιότητα, αλλά η γνώση, το ήθος και η ομορφιά με τα οποία ο πολίτης μορφώνεται και εξευγενίζεται.