Τα παιδιά παρουσιάζουν συχνές διακυμάνσεις στη συμπεριφορά και τα συναισθήματά τους. Διακυμάνσεις που περιλαμβάνουν τη μετάβαση από τη λύπη στη χαρά και το αντίθετο σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις που η μετάβαση αυτή δεν συμβαίνει και το παιδί παραμένει στο συναίσθημα της θλίψης πολύ περισσότερο από το κανονικό.
Τότε αρχίζει να επηρεάζεται καθολικά η καθημερινότητά τους. Εάν αναγνωρίσετε κάποιο από τα παρακάτω σημάδια στο δικό σας παιδί που διαρκούν περισσότερο από μερικές εβδομάδες καλό είναι να το συζητήσετε μαζί του και να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό. Τα ψυχικά προβλήματα που εντοπίζονται συχνά σε παιδιά είναι η κατάθλιψη, το γενικευμένο άγχος, το άγχος αποχωρισμού, φοβίες, κρίσεις πανικού, μετατραυματικό στρες, κοινωνικό άγχος, αντιθετική προκλητική διαταραχή και ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή.
Συμπτώματα
Συμπεριφορικά και συναισθηματικά:
- Ευερεθιστότητα και επαναλαμβανόμενες εκρήξεις θυμού ή συνεχής προκλητική συμπεριφορά και επιθετικότητα
- Παρατεταμένη θλίψη ή κλάμα
- Συνεχές αίσθημα φόβου και ανησυχίας
- Αδυναμία να σας αποχωριστεί ή να συμμετέχει στις κοινωνικές του δραστηριότητες
- Συμπεριφορές που δεν αρμόζουν στην ηλικία του όπως πιπίλισμα του αντίχειρα, βρέξιμο του κρεβατιού, αδυναμία συγκέντρωσης και αεικινησία
Συμπτώματα κοινωνικής συμπεριφοράς:
- Μη επιθυμία να πάει στο σχολείο
- Πτώση των σχολικών του επιδόσεων
- Αδυναμία να προσαρμοστεί στο περιβάλλον και να συνεργαστεί με άλλα παιδιά
- Η επιθυμία να παρευρίσκεται σε κοινωνικές εκδηλώσεις όπως τα παιδικά πάρτυ
Ωστόσο πολλές φορές όταν συμπτώματα αυτά επεκτείνονται και στην σωματική του φύση.
Σωματικά σημάδια:
- Αϋπνία
- Ανορεξία
- Σωματικοί πόνοι όπως πονοκέφαλοι, στομαχόπονοι, ναυτία, χωρίς να υπάρχει διαπιστωμένο παθογενές σύμπτωμα που τους προκαλεί
Συζήτηση με το παιδί
Εάν κάποιο ή όλα τα παραπάνω συμπτώματα τα έχετε παρατηρήσει στο παιδί σας τότε ήρθε η ώρα να το συζητήσετε μαζί του και στη συνέχεια να ζητήσετε βοήθεια. Αυτό καταρχάς θα του δείξει πως μπορεί να στηριχτεί επάνω σας και να μιλήσει για τα συναισθήματά του χωρίς να φοβάται πως τα αδιαφορήσετε.
Σίγουρα δεν θα σας φανεί εύκολο να συζητήσετε για ένα τέτοιο θέμα με το παιδί και να το κάνετε να αντιληφθεί τι συμβαίνει. Μολαταύτα υπάρχουν κάποιοι τρόποι που θα διευκολύνουν στη μεταξύ σας επικοινωνία.
- Φανείτε ειλικρινείς και πείτε του πως έχετε παρατηρήσει αλλαγή στη συμπεριφορά του και αυτό σας στενοχωρεί. Μία τέτοια τοποθέτηση θα βοηθήσει στο να αισθανθεί πιο άνετα και να μιλήσει ανοιχτά χωρίς να αισθάνεται πως το κρίνετε
- Πείτε του πως δεν είναι κακό ή ασυνήθιστο να αισθάνεται αγχωμένο ή θλιμμένο κάποιες φορές
- Εξηγήστε πως το να ανοίγεται κάποιος για τα συναισθήματά του μπορεί να μοιάζει τρομακτικό αλλά η συζήτηση θα καταλαγιάσει τους φόβους και θα δημιουργήσει αίσθημα εμπιστοσύνης μεταξύ τους
- Τέλος καταστήστε σαφές πως ενδιαφέρεστε για το παιδί και θα είστε διαθέσιμοι πάντα όταν χρειάζεται βοήθεια
Επίσης είναι πολύ σημαντικό να προσπαθείτε τις φορές που το παιδί βρίσκεται σε κακή διάθεση να το ανεβάζετε και να ασχολείστε μαζί του ώστε να αισθανθεί καλύτερα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα καταλάβετε και ποιο είναι το έναυσμα της απογοήτευσής του και θα μπορέσετε να λύσετε στοχευμένα το πρόβλημα. Φυσικά η βοήθεια ειδικού είναι η καλύτερη λύση για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα δια παντός.
Πότε να απευθυνθείτε σε ειδικό και ποια η ακολουθούμενη διαδικασία
- Αν το πρόβλημα συνεχίζεται για πολλές εβδομάδες
- Το παιδί είναι μονίμως θλιμμένο
- Εάν μειώνονται η αντιληπτικότητα και η επιθυμία του να παρακολουθήσει τις καθημερινές του δραστηριότητες
- Αν ο δάσκαλος του σας αναφέρει κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα
Πριν απευθυνθείτε στον ψυχολόγο συμβουλευτείτε τον παιδίατρο σας. Ενημερώστε τον για όλες τις συμπεριφορές που σας έχουν ανησυχήσει. Στη συνέχεια μιλήστε με άτομα του στενού περιβάλλοντος του παιδιού όπως οι φίλοι του, οι συγγενείς, οι δάσκαλοι.
Ο παιδίατρος είναι σίγουρο πως θα σας ζητήσει να αξιολογηθεί η κατάσταση του παιδιού από ειδικό είτε ψυχολόγο, ψυχίατρο, είτε από άλλο επαγγελματία ψυχικής υγείας. Μία τέτοια αξιολόγηση θα περιλαμβάνει πλήρη ιατρική εξέταση και ιατρικό ιστορικό σωματικών και συναισθηματικών τραυμάτων, οικογενειακό ιστορικό -ώστε να βρεθούν πιθανά συμπτώματα και ψυχικά προβλήματα των γονέων- χρονοδιάγραμμα αναπτυξιακής προόδου του παιδιού, ιστορικό σχολικών επιδόσεων, συζήτηση με τους γονείς και με το παιδί και παρατήρηση του.
Έχετε στο νου σας πως σε αυτές τις ηλικίες η διάγνωση των ψυχικών ασθενειών χρειάζεται αρκετό χρόνο. Αυτό συμβαίνει επειδή τα παιδιά είναι μικρά και θα δυσκολευτούν να κατανοήσουν την κατάσταση και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Επιπλέον να ξέρετε πως η φυσιολογική ανάπτυξη ποικίλλει ανάλογα με το παιδί.
Πηγές
