Η βία προς το πρόσωπο των γυναικών, είτε είναι σωματική, είτε ψυχολογική, είτε σεξουαλική, αποτελεί ένα παγκόσμιο κοινωνικό πρόβλημα το οποίο παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματά τους. Όμως είναι κάτι παραπάνω από αυτό. Η κακοποιητική συμπεριφορά με θύμα το γυναικείο φύλο, εκφράζει μια βαθύτερη έννοια, αυτή της ιστορικά διαπιστωμένης ανισότητας μεταξύ των δύο φύλων και την κυριαρχία των ανδρών σε βάρος της προσωπικής ανάπτυξης των γυναικών.
Το τελευταίο διάστημα, αναδύονται σε καθημερινή βάση περιστατικά διαφόρων μορφών γυναικείας κακοποίησης, που παρά την ολοένα αυξανόμενη εμφάνιση τους, δεν σταματούν να μας συγκλονίζουν. Γιατί όμως ο επιπολασμός αυτής της μορφής βίας είναι τόσο μεγάλος, σε σημείο που δεν επιτρέπεται καμία εξασθένηση της;
Το μοντέλο της “υποχωρητικής” γυναίκας
Είναι ευρέως γνωστό πως η κοινωνία προωθεί στερεότυπα που τοποθετούν την γυναίκα σε ιεραρχικά κατώτερη θέση από τον άντρα. Μέσω των θεσμών κοινωνικοποίησης, όπως είναι η οικογένεια, το σχολείο και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ο κοινωνικός περίγυρος διαπαιδαγωγεί τη γυναίκα, προκειμένου να είναι υποχωρητική, να μην αντιδρά σε βίαιες συμπεριφορές και να τις υπομένει, να είναι σιωπηλή και να μη διεκδικεί οποιαδήποτε αλλαγή σε αυτές τις κοινωνικές καταστάσεις. Οι σχέσεις ανάμεσα στα δύο φύλα δεν στηρίζονται στον σεβασμό, αλλά στην εξουσία και στην υποταγή. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η βία κατά των γυναικών συγχωρείται πιο εύκολα από άλλες μορφές βίας. Ακόμα, το θύμα μπορεί να γίνει αποδέκτρια κατηγοριών πως η ίδια προκάλεσε αυτή τη βίαιη συμπεριφορά.
Τα πατριαρχικά μοντέλα εξουσίας
Παρά τις αρκετά διαδεδομένες φεμινιστικές ιδέες, πολλοί είναι αυτοί που μεγαλώνουν και μετέπειτα αναθρέφουν και τα παιδιά τους, μέσα σε ένα αυστηρά πατριαρχικό μοτίβο, όπου οι γυναίκες θεωρούνται περιουσίες των συζύγων τους. Οι άντρες μαθαίνουν από μικροί πως έχουν το δικαίωμα να ελέγχουν τις κινήσεις και τις συνήθειες των συντρόφων τους, ακόμα και την καρδιά και το μυαλό τους. Δεν μπορούν να δεχτούν πως μια γυναίκα, σε κάθε περίπτωση η σύντροφός τους, μπορεί να είναι ανεξάρτητη χωρίς εκείνους. Μια ανεξάρτητη γυναίκα, δημιουργεί πολύ συχνά ανασφάλεια στον άντρα που έχει δίπλα της, κάτι που δεν του είναι εύκολο να το αποδεχτεί και να το εγκρίνει.
Βέβαια, η διαπαιδαγώγηση μέσα σε αυστηρά πλαίσια, όπου είναι κυρίαρχη η χρήση βίας, δεν μπορεί παρά να ακολουθεί το άτομο και στην ενήλικη ζωή του. Άτομα που στα παιδικά τους χρόνια είναι μάρτυρες ή έχουν βιώσει τα ίδια περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, έχουν περισσότερες πιθανότητες να ασκήσουν βία στο μέλλον, σύμφωνα με την θεωρία της κοινωνικής μάθησης.
“Μα γιατί δεν φεύγει;”
Όσο εύκολο και να φαίνεται, στην πραγματικότητα είναι πολύ δύσκολο για μια γυναίκα να ξεφύγει από μία κακοποιητική σχέση. Οι λόγοι είναι πολλοί και όχι ιδιαίτερα απλοί. Δεν είναι όλες οι γυναίκες οικονομικά και κοινωνικά ανεξάρτητες από τους συντρόφους τους. Η έλλειψη πόρων αλλά και ενός οικείου υποστηρικτικού πλαισίου αποτελεί έναν από τους λόγους παραμονής. Φοβούνται την αντιμετώπιση τους από τον κοινωνικό περίγυρο έπειτα από την αφαίρεση του προσωπείου του συντρόφου τους, μετά από μια ενδεχόμενη καταγγελία. Επίσης, αισθήματα κατωτερότητας, αναξιότητας και ευτέλειας μπορεί να κατακλύσουν μια γυναικεία προσωπικότητα που ζει τέτοια περιστατικά, καθώς μπορεί να θεωρήσει τον εαυτό της υπαίτιο της κατάστασης, αφού δεν μπόρεσε να θέσει εξαρχής κάποια όρια. Όμως μη ξεχνάμε πως δεν εμφανίζονται πάντα από την αρχή οι βίαιες συμπεριφορές. Στην αρχή μπορεί όλα να είναι ρόδινα! Εξάλλου, το συναισθηματικό δέσιμο δύναται και αυτό να κρατήσει μια γυναίκα μακριά από τη φυγή.
Ο κύκλος της κακοποίησης
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, δεν είναι απαραίτητο να έχουν υπάρξει από την αρχή δείγματα κακοποιητικής συμπεριφοράς. Σταδιακά όμως, αρχίζουν οι εντάσεις από την πλευρά του συντρόφου για ασήμαντα πράγματα, που εξελικτικά οδηγούν σε εκρήξεις με βίαια επεισόδια, και κάπου εκεί το θύμα συνειδητοποιεί την επικινδυνότητα της κατάστασης. Αυτά τα περιστατικά μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε γυναικοκτονία. Σε πολλές περιπτώσεις συναντάμε σε επόμενη φάση, τους θύτες μετανιωμένους αλλά ποτέ δεν αναλαμβάνουν καμία ευθύνη. Το θύμα, για αυτούς, είναι αυτό που τους ώθησε σε βίαιες συμπεριφορές.
Η παροχή ενός υποστηρικτικού και συμβουλευτικού πλαισίου στις γυναίκες που ζουν σε ένα κακοποιητικό περιβάλλον και βιώνουν καθημερινά την ενδοοικογενειακή βία, είναι αυτό που θα τους δώσει την δύναμη και το έναυσμα ώστε να καταφέρουν να απομακρυνθούν από την κακοποίηση. Θα πρέπει να αποκτήσουν ξανά εμπιστοσύνη στους ανθρώπους γύρω τους και να στηριχθούν ξανά στον εαυτό τους!
Πηγή: gineanthropos.gr/ www.in.gr
