Δεν υπάρχουν όμορφοι χωρισμοί. Το να χωρίζεις με τον σύντροφο σου έχει λύπη, απογοήτευση, στεναχώρια, ίσως φόβο για το πώς θα είναι η ζωή μετά. Ακόμα και στις περιπτώσεις που ο χωρισμός είναι αναμενόμενος ή επιθυμητός, παρά την όποια ανακούφιση, διακινούνται πολλά και έντονα συναισθήματα.
Μπορεί το τέλος μιας σχέσης να οδηγήσει σε κατάθλιψη;
Συνήθως μετά από ένα χωρισμό βιώνει κανείς μια περίοδο μεγάλης θλίψης και ενδεχομένως μελαγχολίας. Οι αλλαγές στην προσωπική και διαπροσωπική ζωή είναι φυσικό να φέρνουν και έντονες συναισθηματικές διακυμάνσεις.
Ο χωρισμός αυτός καθ’ αυτός δεν προκαλεί κατάθλιψη. Είναι η προσωπικότητα του ατόμου και ο τρόπος που βιώνει τον κάθε χωρισμό, που αποτελούν τους καθοριστικούς παράγοντες για την όποια αντίδραση. Καθώς επίσης το συναισθηματικό δέσιμο που υπήρχε με τον άνθρωπο αυτό αλλά και η ύπαρξη υποστηρικτικού πλαισίου, δηλ. αν υπάρχει οικογένεια, φίλοι, που μπορούν να μας συμπαρασταθούν. Σαφώς και θέματα υγείας ή έλλειψης εργασίας είναι παράγοντες που μπορεί να λειτουργήσουν αρνητικά.
Τι συμπτώματα μπορεί να έχει κάποιος που μόλις χώρισε;
Συνήθως η θλίψη και η στεναχώρια είναι έντονη και είναι αναμενόμενη. Επίσης, υπάρχουν διαταραχές στον ύπνο, στην διατροφή, ξεσπάσματα θυμού ή κλάματος. Όμως ακόμα δεν μιλάμε για κατάθλιψη αλλά για ένα φυσικό μηχανισμό του ανθρώπου που μπαίνει σε λειτουργία, ώστε να αποδεχτεί το δυσάρεστο γεγονός. Είναι συνήθως μια παροδική περίοδος προσαρμογής του ατόμου στην νέα τάξη πραγμάτων, στην νέα κατάσταση, κατά την διάρκεια της οποία προσπαθεί να ξαναβρεί τον εαυτό του, κάποιες σταθερές ή ακόμα να αντεπεξέλθει στις ανάγκες της καθημερινότητας, αυτή τη φορά όμως μόνος του/της.
Μπορεί κανείς να μιλήσει για κατάθλιψη, όταν έχει περάσει ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό της προσαρμογής στη νέα κατάσταση και ο χωρισμένος/-η συνεχίζει να έχει έντονα τα παραπάνω συμπτώματα. Πάντα σε συνάρτηση με το συγκεκριμένο γεγονός.
Με άλλα λόγια, αλλιώς αξιολογούμε κάποια συμπτώματα που ακολουθούν ένα χωρισμό μιας μακροχρόνια σχέσης 4-5 χρόνων ή μετά από μία συμβίωση και αλλιώς ένα εφηβικό έρωτα που όμως αφήνει το άτομο σε μια κατάσταση πλήρους αποδιοργάνωσης. Εξίσου σημαντικό είναι το πως αισθάνεται ο καθένας, ποια είναι η υποκειμενική του άποψη για το πώς βιώνει τον χωρισμό και αν αυτό επηρεάζει την ποιότητα ζωής του.
Τρόποι αντιμετώπισης ενός χωρισμού:
Θα πρέπει να δώσουμε χρόνο στον εαυτό μας να χωνέψει το γεγονός του χωρισμού, ειδικά αν δεν ήταν δική μας απόφαση, να μας επιτρέψουμε να έχουμε δυσάρεστα συναισθήματα και να αντέξουμε να κάνουμε έναν προσωπικό απολογισμό της σχέσης. Αυτό θα μας βοηθήσει να δούμε τι ρόλο είχαμε σ’ αυτή τη σχέση και αν τελικά μας ικανοποιούσε. Είναι σημαντικό αυτό το στάδιο γιατί υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που ψάχνουν εναγωνίως για απαντήσεις («γιατί να με χωρίσει», «γιατί δεν μ’ αγαπάει πια») και μένουν γαζωμένοι στο παρελθόν και σε αναρίθμητα αν («αν είχα φερθεί διαφορετικά, αν είχα πει εκείνο, αν δεν προσπαθούσα να…»).
Είναι σημαντικό να έχουμε δίπλα μας ανθρώπους που μας νοιάζονται και μπορούν να αντέξουν τη θλίψη μας χωρίς να μας πιέζουν λέγοντας «ακόμα το σκέφτεσαι; πάει πέρασε ξεπέρασε το!» «βγες να γνωρίσεις κανέναν/καμία άλλη» και να μας συμπαρασταθούν.
Εργασιοθεραπεία και Χωρισμός
Συχνά παρατηρείται το φαινόμενο της εργασιοθεραπείας. Δηλαδή κάποιος να ‘πέφτει με του μούτρα στη δουλειά’, είναι λίγο σα να προσπαθεί να βρει διέξοδο, να διοχετεύσει την ενέργεια του σε κάτι εποικοδομητικό και αποδοτικό. Ακόμα συστήνεται από πολλούς συμβούλους ή ψυχολόγους σαν ένας τρόπος αφ’ ενός να ξεφύγει κανείς από την επώδυνη σκέψη του γεγονότος, στην προσπάθεια να βρει γιατί και πως συνέβησαν τα πράγματα και αφ’ ετέρου συχνά, προτείνεται σαν ένας τρόπος ενδυνάμωσης του εγώ και της αυτοπεποίθησης του ατόμου, που έχει σοβαρά κλονιστεί μετά το χωρισμό ή και την απόρριψη.
Είναι αναμενόμενο να θέλει κανείς το χρόνο του για να ξαναβρεί κάποιες σταθερές στο προσωπικό και συναισθηματικό του τομέα, όπως επίσης είναι εξίσου λογικό να προσπαθήσει να τονώσει κανείς την αυτοπεποίθηση του μέσα από το επάγγελμα και την εργασία. Όμως δεν είναι επιθυμητό να προσπαθήσει κανείς να αγνοήσει τα πιθανά προβλήματα, ανησυχίες και φοβίες που έχει, υπερτονίζοντας την σημασία της εργασίας και την επαγγελματική καταξίωση.
Βιβλιοθεραπεία και Χωρισμός
Ένας άλλος τρόπος που σε κάποιους προσφέρει παρηγοριά και ανακούφιση, είναι η βιβλιοθεραπεία. Πέρα από διάφορα βιβλία αυτοβοήθεια που προτείνουν πρακτικές λύσεις σε θέματα χωρισμού και σχέσεων, η ανάγνωση είναι για πολλούς ένας τρόπος είτε να μαθαίνουν νέα πράγματα για τον εαυτό τους είτε να ξεφεύγουν μέσα από τις ιστορίες άλλων. Αν κάποιος αγαπάει το διάβασμα, μπορεί να αποδειχτεί μια καλή παρέα μετά από ένα χωρισμό.
Πάντα η υπερβολή κρύβει κινδύνους. Αν κανείς απομονωθεί από την κοινωνική του ζωή και κλειστεί στον χάρτινο κόσμο των βιβλίων, δεν είναι ένα δημιουργικός τρόπος αντιμετώπισης της δυσκολίας.
Έρα Μουλάκη
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια