Οι ενδείξεις είναι πολύ ανησυχητικές, από την αρχή της άνοιξης. Από τον Μάρτιο κιόλας η αεροπορική κίνηση σημείωσε μια πρωτοφανή ανάκαμψη στην Ευρώπη. Κάτι που είχε να παρατηρηθεί από την αρχή της πανδημίας. Η συνολική μεταφορική δραστηριότητα των ευρωπαϊκών αερομεταφορέων ήταν αυξημένη κατά δύο τρίτα συγκριτικά με τα προ COVID μεγέθη καθώς ήταν πρόδηλη η λαχτάρα των ανθρώπων να ταξιδέψουν και πάλι. Πρόκειται για νέα που θα καλωσόριζε με ενθουσιασμό ο κόσμος των αερομεταφορών. Δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Και ο πρωταρχικός λόγος γι’ αυτό είναι η έλλειψη του αναγκαίου προσωπικού εδάφους και αέρος.
Το αποτέλεσμα είναι η ταλαιπωρία των επιβατών να έχει ξεκινήσει προτού καν μπούμε στην περίοδο των θερινών διακοπών. Οι ουρές των ταξιδιωτών ήταν ατέλειωτες το Σαββατοκύριακο της Πρωτομαγιάς στο αεροδρόμιο του Σίπχολ στο Αμστερνταμ. Περίπου 70 πτήσεις της ολλανδικής KLM ακυρώθηκαν, ενώ μεγάλο μπέρδεμα προέκυψε και με τις συνδέσεις με το γειτονικό αεροδρόμιο του Ρότερνταμ.
Ανάλογα «μποτιλιαρίσματα» καταγράφηκαν στα βρετανικά αεροδρόμια τις ημέρες του Πάσχα. Και επίσης στο Ρουασί Σαρλ ντε Γκωλ του Παρισιού την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου. Στο Ορλί, το άλλο αεροδρόμιο του Παρισιού που εξυπηρετεί ως επί το πλείστον εσωτερικές πτήσεις της Γαλλίας, «η κατάσταση δεν εκτροχιάστηκε τις ημέρες του Πάσχα και την Πρωτομαγιά, αλλά υπήρξε ένταση», όπως παραδέχθηκε μιλώντας στον «Figaro» η διευθύντρια του Orly International Σαντρά Λινιαΐς.
Μεγάλα τα κενά στο έδαφος
Τα μείζονα προβλήματα στην Ευρώπη εντοπίζονται στην επίγεια εξυπηρέτηση. Από τη διεκπεραίωση των ελέγχων ασφαλείας έως τη μεταφορά των (σωστών) αποσκευών στα (σωστά) αεροσκάφη. «Η πανδημία είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί σημαντικά το προσωπικό επίγειας εξυπηρέτησης» παραδέχθηκε μιλώντας στον «Figaro» ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αερολιμένων (ACI Europe) Ολιβιέ Ζανκοβέτς. Τα Αεροδρόμια του Παρισιού (ADP) απέλυσαν περισσότερους από 1.200 εργαζομένους τη διετία 2020 και 2021. «Οι απολύσεις προσωπικού κατά τη διάρκεια των πολύμηνων περιοριστικών υγειονομικών μέτρων που έλαβαν οι κυβερνήσεις ήταν πολύ περισσότερες σε χώρες όπου οι αναστολές εργασίας είτε δεν εφαρμόστηκαν καθόλου είτε ήταν λιγότερο προστατευτικές για τους εργαζομένους, όπως είναι η Βρετανία και η Ολλανδία» παρατηρεί ο ειδικός στις αερομεταφορές Ξαβιέ Τιτελμάν.
Η αεροπορική κίνηση υπολογίζεται να φθάσει στο 80% με 90% το εφετινό καλοκαίρι συγκριτικά με τα προπανδημικά επίπεδα, κατά τις εκτιμήσεις του Τιτελμάν. Ετσι ο διευθύνων σύμβουλος της ADP Ογκιστέν Ντε Ρομανέ ψάχνει για να προσλάβει 4.000 υπαλλήλους για την επίγεια εξυπηρέτηση (μόνο στα αεροδρόμια του Παρισιού). Στο Λονδίνο το Χίθροου αναζητεί για να προσλάβει 12.000 εργαζομένους. «Αν τα αεροδρόμια δεν κάνουν προσλήψεις, το καλοκαίρι προβλέπεται εξόχως χαοτικό με πάμπολλες συγχωνεύσεις και ακυρώσεις πτήσεων και με μεγάλη ταλαιπωρία του επιβατικού κοινού» προειδοποιεί ο Τιτελμάν.
Κυνηγούν ιπταμένους με το… τουφέκι
Και οι αερομεταφορείς, πάντως, δεν αντιμετωπίζουν λιγότερα προβλήματα με το ιπτάμενο προσωπικό. Ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, όπου οι εταιρείες αποδεκατίστηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, το στοίχημα πλέον έναντι του επιβατικού κοινού είναι η αξιοπιστία σε ό,τι αφορά την εκτέλεση των προγραμματισμένων πτήσεων. Πέρυσι οι καθυστερήσεις και οι ακυρώσεις πτήσεων στοίχισαν στους αμερικανικούς αερομεταφορείς πάνω από 100 εκατ. δολάρια, σύμφωνα με δημοσίευμα του CNBC.
Και στις ΗΠΑ η επιβατική κίνηση αναμένεται να αποκατασταθεί σε ποσοστά από 82% έως και 97% συγκριτικά με το 2019 (σχεδόν πλήρη αποκατάσταση προβλέπει η American Airlines). Ευλόγως οι εταιρείες αναζητούν εναγωνίως προσωπικό. Η American έχει ήδη προσλάβει 12.000 ιπταμένους το 2021 και εφέτος πασχίζει να βρει άλλους 20.000. Η United Airlines έχει ήδη κάνει 6.000 προσλήψεις εφέτος, ενώ η Delta πασχίζει να προσλάβει 15.000 ιπταμένους για να καλύψει τα κενά που άφησαν 17.000 υπάλληλοι που έδιωξε τη διετία της πανδημίας. Την ίδια ώρα η βρετανική easyJet προσπαθεί να λύσει το πρόβλημα αφαιρώντας θέσεις επιβατών από τα αεροσκάφη της. Ετσι, βάσει των κανονισμών ασφαλείας, θα μπορούν να πετούν με λιγότερο προσωπικό καμπίνας. Με τρεις αεροσυνοδούς και φροντιστές δηλαδή αντί για τέσσερις στα Airbus Α319, εφόσον δεν μεταφέρουν πάνω από 150 επιβάτες.
Πώς μπορούν να προστατευθούν οι αεροπορικοί επιβάτες
Πέντε χρήσιμες συμβουλές προς… αερο-ναυτιλλομένους δίνει εν όψει ενός «δύσκολου θέρους» η ρεπόρτερ του αμερικανικού δικτύου CNBC Λέσλι Τζόζεφς.
1.Προτιμήστε πρωινές πτήσεις
Ετσι θα έχετε περισσότερες ευκαιρίες να… χωθείτε σε μια άλλη πτήση εφόσον η δική σας ακυρωθεί ή συγχωνευθεί. «Μην ταξιδεύετε ποτέ με την τελευταία, νυχτερινή πτήση μιας εταιρείας. Κινδυνεύετε να διανυκτερεύσετε στις αίθουσες αναμονής ενός άδειου αεροδρομίου, όπου ούτε ένα μπουκαλάκι με νερό δεν θα βρείτε για να αγοράσετε» προειδοποιεί ο ιδρυτής της εταιρείας συμβούλων Lagniappe Aviation Ανταμ Τόμσον.
2.Δείτε το μετεωρολογικό δελτίο
Τα δίκτυα των αεροπορικών εταιρειών είναι περίπλοκα και ευμετάβλητα ανάλογα και με τις καιρικές συνθήκες. Ελέγξτε την πρόβλεψη του καιρού τόσο για τον τόπο αναχώρησης όσο και για τον προορισμό σας. Πρωταρχική σημασία έχουν οι καιρικές συνθήκες στα αεροδρόμια.
3.Ταξιδέψτε τις εργάσιμες ημέρες
Ο Ανταμ Τόμσον προτείνει στους επιβάτες να ελέγχουν πόσες προγραμματισμένες πτήσεις έχει η εταιρεία τους για τον συγκεκριμένο προορισμό τους. «Οι εταιρείες συνήθως πετούν λιγότερο τα Σάββατα, κάτι που σημαίνει ότι αν κάτι πάει στραβά δύσκολα θα βρουν άλλη πτήση. Οι Πέμπτες και οι Παρασκευές κατά κανόνα έχουν περισσότερες προγραμματισμένες πτήσεις, αλλά από την άλλη επικρατεί μεγαλύτερος συνωστισμός στα αεροδρόμια» εξηγεί.
4.Σας χρωστούν, δεν τους χρωστάτε
Εχετε δικαίωμα να διεκδικήσετε επιστροφή των χρημάτων που έχετε δώσει για το εισιτήριο αν η αεροπορική εταιρεία ακυρώσει την πτήση ή αν την πραγματοποιήσει με μεγάλη καθυστέρηση. Οι εταιρείες συνήθως προσφέρουν ένα πιστωτικό για ένα μελλοντικό ταξίδι (voucher), αλλά οι επιβάτες μπορούν να επιμείνουν να αποζημιωθούν, αν το προτιμούν.
5.Οπλιστείτε με υπομονή
Οι υπάλληλοι που θα σας εξυπηρετήσουν στις πύλες των αεροδρομίων, στις κρατήσεις και στους ελέγχους θα είναι πιθανότατα νεοπροσληφθέντες. Ως εκ τούτου θα δουλεύουν κάτω από συνθήκες στρες. «Οπλιστείτε με υπομονή, καλή διάθεση και συνεργατικό πνεύμα και κυρίως μην είστε βλακωδώς εριστικοί» τονίζει ο Τόμσον.